Dự thảo Luật KH,CN&ĐMST đề xuất đổi mới cơ chế tài chính, đảm bảo quản lý kinh phí KH&CN minh bạch, linh hoạt và hiệu quả. Các nội dung chi ngân sách được điều chỉnh phù hợp với thực tiễn, tăng cường cơ chế khoán chi và tự chủ tài chính. Đồng thời, hoàn thiện quy định về các quỹ KH&CN nhằm thúc đẩy nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.
Tại buổi làm việc với Bộ Tài chính về dự án Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST), Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân cấp, tháo gỡ các vướng mắc để thúc đẩy phát triển KH,CN&ĐMST. Ông cũng đề xuất cần có cơ chế kiểm soát và đánh giá hiệu quả để đảm bảo nguồn lực được sử dụng hợp lý.
Trong cuộc thảo luận, các đại biểu đã trao đổi về các giải pháp đổi mới cơ chế tài chính trong lĩnh vực KH,CN&ĐMST, bao gồm cơ chế quỹ, phương thức khoán chi, kiểm soát chi, cũng như quy trình thu hồi kinh phí các nhiệm vụ KH&CN.
Sửa đổi quy định về chi ngân sách cho KH,CN&ĐMST
Dự thảo Luật KH,CN&ĐMST điều chỉnh nội dung chi ngân sách nhà nước (NSNN) để phù hợp với thực tiễn, bao gồm chi đầu tư phát triển và chi sự nghiệp KH&CN.
- Chi đầu tư phát triển KH&CN: Hỗ trợ xây dựng cơ sở vật chất, phát triển các tổ chức KH&CN công lập, khu nghiên cứu trong khu công nghệ cao, và cấp vốn điều lệ cho các quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách.
- Chi sự nghiệp KH&CN: Gồm chi thực hiện nhiệm vụ KH&CN, quản lý nhà nước về KH&CN, đào tạo nhân lực, mua kết quả nghiên cứu, hỗ trợ chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế và tăng cường năng lực nghiên cứu của các tổ chức KH&CN.
Hoàn thiện quy định về quản lý kinh phí KH&CN
Dự thảo Luật cũng điều chỉnh quy định về lập dự toán, cấp, sử dụng và quản lý kinh phí KH&CN, theo hướng đảm bảo cấp kinh phí kịp thời khi xuất hiện nhiệm vụ nghiên cứu quan trọng. Việc sử dụng kinh phí sẽ thông qua quỹ phát triển KH&CN hoặc tài khoản tiền gửi của tổ chức chủ trì nhiệm vụ KH&CN tại Kho bạc Nhà nước.
Các tổ chức công lập được quyền tự phê duyệt dự toán chi tiết theo tiến độ thực tế, trong đó chi công lao động được tính vào nguồn thu chung để chi trả cho các cá nhân tham gia nghiên cứu và hỗ trợ nhiệm vụ KH&CN.
Cơ chế hoạt động của các quỹ KH&CN
Bà Nguyễn Thùy Linh, đại diện Vụ Tài chính Hành chính sự nghiệp (Bộ Tài chính), cho biết hiện Bộ KH&CN có hai quỹ quan trọng: Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia và Quỹ Đổi mới KH&CN quốc gia. Trong đó, Quỹ Đổi mới KH&CN hoạt động theo mô hình quỹ tài chính ngoài ngân sách, còn Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia được cấp 500 tỷ đồng mỗi năm nhưng cần thay đổi cơ chế để hoạt động hiệu quả hơn.
Thứ trưởng Bùi Thế Duy nhấn mạnh, các quỹ KH&CN cần được vận hành theo nguyên tắc cấp kinh phí dựa trên hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, giúp kinh phí đến với nhà khoa học một cách nhanh chóng và minh bạch.
Dự thảo Luật đã hoàn thiện quy định về Quỹ Phát triển KH&CN ở cấp quốc gia, bộ, ngành và địa phương, với nguồn vốn từ NSNN, đóng góp của doanh nghiệp và các nguồn hợp pháp khác. Các doanh nghiệp có thể tính chi phí nghiên cứu và đổi mới sáng tạo vào chi phí sản xuất, qua đó khuyến khích hoạt động KH,CN&ĐMST trong khu vực tư nhân.
Nhà nước cũng khuyến khích thành lập Quỹ Phát triển KH&CN trong các tổ chức, nhằm đầu tư cho nghiên cứu và đổi mới công nghệ mà không phụ thuộc vào ngân sách nhà nước.
nttuongvy (T/h)
